Już we wrześniu przyszłego roku, po dwuletniej karencji, zaczną obowiązywać wszystkie przepisy
Ustawy o Zapewnianiu Dostępności, uchwalonej w lipcu zeszłego roku. Temat tej ustawy jest często
poruszany podczas rozmów sektora finansów publicznych, jednak zbyt powoli zaczynają mówić o niej
architekci. Dlaczego jest ona tak istotna dla projektantów?
Zapisy ustawy nie odnoszą się bezpośrednio do architektów, a wprowadzone przez nią zmiany do
Warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie są praktycznie
kosmetyczne. Jednakże jej wpływ na branżę budowlaną jest niezwykle istotny. Od września
przyszłego roku wszystkie umowy zawierane z sektorem finansów publicznych oraz zamówienia
publiczne, będą musiały uwzględniać wymogi związane z zapewnieniem dostępności. To oznacza, że
każda szkoła, uczelnia, publiczna placówka służby zdrowia, państwowa instytucja kultury, którą
będziemy projektować, będzie musiała mieć zapewnioną dostępność, o ile to będzie możliwe, na
zasadach projektowania uniwersalnego. I ta dostępności nie kończy się na spełnieniu wymagań
wyznaczonych w Warunkach Technicznych. Poruszanie się po budynku, dostęp do wszystkich
pomieszczeń, z wyjątkiem technicznym, a także praca w projektowanych obiektach ma być możliwa
dla większości grup społecznych i to bez dodatkowych adaptacji czy procedur. Usprawnienia typu
schodołazy, dopuszczane będą tylko tam, gdzie nie ma żadnych szans na rozwiązania, umożliwiające
samodzielne poruszanie się po obiekcie osób z niepełnosprawnością ruchu. Sytuacja ta dotyczyć
będzie również konkursów architektonicznych, które skutkować będą umową z podmiotem
związanym finansowo lub nadzorczo z sektorem finansów publicznych!
Dodatkowo, dla prywatnych przedsiębiorców oraz organizacji pozarządowych, nie związanych
finansowo lub nadzorczo z podmiotami publicznymi, wprowadzona zostanie Certyfikacja
Dostępności. Prawdopodobnie oznacza to, iż już w krótce uzyskanie takiego certyfikatu stanie się
równie powszechne, jak pozyskiwanie certyfikatów ekologicznych (BREEAM, LEED) i stanie się
elementem wymogów sieci handlowych, biurowców czy hoteli.
Należy pamiętać o tym, iż projektowanie dostępności dotyczy zarówno osób o ograniczonej
możliwości poruszania się, jak i osób niewidomych i niedowidzących, głuchych i niedosłyszących, a
także osób z niepełnosprawnością intelektualną, czy spektrum autyzmu, rodziców z dziećmi, osób
starszych, osób o nietypowym wzroście, a także obcokrajowców nie rozumiejących języka polskiego.
Każda z tych grup, a także pozostałe objęte Ustawą, ma bardzo specyficzne wymagania i od września
przyszłego roku, my architekci, nie możemy sobie pozwolić na brak wiedzy o nich.
Chociaż wrzesień przyszłego roku wydaje się odległy, zagadnień do przyswojenia jest wiele.
Spowolnienie na rynku wydaje się idealnym momentem, żeby się z nimi zmierzyć, dlatego zachęcam
żeby zacząć uczyć się o potrzebach osób, które wymagają specjalnych udogodnień już teraz!